Het bijzondere uiterlijk van Belgisch hardsteen

Wat is Belgisch hardsteen?

Belgisch hardsteen is een natuurlijke en heel compacte kalksteen. Kenmerkend zijn de fraaie grijsblauwe tinten en de vele fragmentarische fossiele resten in het oppervlak. Het glinsterende breukvlak van de steen doet denken aan graniet en verklaart dan ook de alternatieve benaming ‘petit granit’.

Het bijzondere uiterlijk van Belgisch hardsteen, hoe is dat ontstaan?

Belgisch hardsteen is een sedimentair gesteente, wat betekent dat het gevormd is uit lagen opeengestapeld sediment of organisch materiaal. Het is ontstaan uit lagen kalkhoudende stoffelijke overblijfselen van onderwaterfauna en -flora. En wat zijn dan toch die kenmerkende witte vlekjes ofwel ‘crinoïden’ in het hardsteen, die in het Belgische Henegouwen wordt ontgonnen? Het gesteente bevat namelijk een hoog aandeel aan versteende fauna. Deze resten zijn soms aan het oppervlak zichtbaar en meestal verhogen zij door hun aanblik de waarde van het materiaal. Dit blauwe hardsteen werd maar liefst meer dan 345 miljoen jaar geleden gevormd. Toen heerste hier natuurlijk een heel ander klimaat. De Ardennen maakten deel uit van een tropische zee vol met koralen. In het Laat Devoon en Vroeg Carboon vormden die koralen dikke kalksteenlagen op de bodem van de zee, die nu dus het blauwe hardsteen zijn.

De witte vlekjes in Belgisch hardsteen zijn dus de fossielen van crinoïden, ook wel zeelelies genoemd. In tegenstelling tot wat de naam doet vermoeden, zijn het eigenlijk geen bloemen, maar een diersoort verwant aan zeesterren en zee-egels. In onze contreien kwamen deze diertjes destijds enorm veel voor, waardoor blauwe steen nu een prachtig geheel vol witte vlekjes vormt, de fossielen van crinoïden en ander zeeleven.

Het bijzondere uiterlijk van Belgisch hardsteen
Een grote crinoïde in Belgisch hardsteen

Wist je trouwens dat zeelelies nog altijd voorkomen in de zee? Biologen beschouwen ze als een ‘levend fossiel’ omdat ze al zo lang, bijna onveranderd voorkomen op aarde.

De meeste mensen zijn dol op het bijzondere uiterlijk van Belgisch hardsteen. Want ze geven je interieur, gevel of terras een uniek en authentiek uiterlijk. Gezaagd vertoont Belgisch hardsteen al zijn natuurlijke variaties van blauwgrijze kleuren. Verdere bewerkingen, zoals zoeten of vlammen, kunnen de oorspronkelijk aanwezige kleurnuances extra doen uitkomen of benadrukken. Elke specifieke steen is uniek.

Ook in Aziatische blauwe steen kun je witte vlekjes zien. Toch zijn dat geen crinoïden. Het zijn oölieten die na verloop van tijd oxideren en zelfs roestvlekken kunnen opleveren.

Oppervlakte afwerkingen van Belgisch hardsteen